Việc thờ tượng Phật trong gia đình không chỉ là biểu hiện của lòng tôn kính mà còn là một hình thức tu tập tâm linh sâu sắc. Tuy nhiên, trước khi thờ cúng, tượng Phật cần trải qua nghi lễ khai quang điểm nhãn, trong đó việc trì tụng chú khai quang tượng Phật đóng vai trò then chốt. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ ý nghĩa của chú khai quang, nội dung thận chú khai quang điểm nhãn tượng Phật, cũng như cách thực hành đúng pháp.
Khai quang điểm nhãn tượng Phật là gì?
Khai quang điểm nhãn là nghi lễ tâm linh có từ lâu đời trong truyền thống Phật giáo và văn hóa phương Đông. "Khai quang" nghĩa là khai mở quang minh – ánh sáng trí tuệ, còn "điểm nhãn" là chấm vào mắt tượng để tượng mang năng lượng linh ứng, trở thành pháp khí có thể tiếp nhận sự thờ cúng và truyền tải năng lượng từ bi, trí tuệ của chư Phật.
Việc khai quang không biến tượng thành “thần linh”, mà là cách để người thờ cúng thể hiện sự cung kính, phát khởi tâm thanh tịnh, giúp kết nối với năng lượng của bậc Giác Ngộ.
Ý nghĩa chú khai quang tượng Phật
Chú khai quang tượng Phật là những bài chú được trì tụng trong nghi thức khai quang điểm nhãn, thường được hành trì bởi chư Tăng, những người có tu tập và giới hạnh thanh tịnh. Khi tụng chú, năng lượng thanh tịnh sẽ giúp tượng Phật “kết nối” với từ trường giác ngộ, tạo điều kiện cho người thờ tiếp cận dễ dàng hơn với đạo pháp.
Một số ý nghĩa chính của chú khai quang gồm:
- Thanh tẩy tượng khỏi bụi trần, tạp khí trong quá trình chế tác – vận chuyển
- Giúp tượng trở thành pháp khí có năng lượng tiếp dẫn
- Gieo duyên lành giữa người thờ và chư Phật
- Tăng hiệu lực trong việc hành trì, cầu nguyện, hồi hướng công đức
Xem thêm >>> Có cần khai quang tượng Phật?
Nội dung thận chú khai quang điểm nhãn tượng Phật
Trong các nghi thức khai quang, bài thận chú khai quang điểm nhãn tượng Phật được sử dụng phổ biến là các bài chú có nguồn gốc từ Kinh điển, như:
1. Chú Đại Bi – chuẩn bị không gian thanh tịnh
Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát
(Trì 3 lần hoặc 21 biến để thanh tịnh không gian)
2. Khai nhãn chú
Án, bát ra ma, na ra, ma na yé, svaha!
(Tụng trong lúc chấm vào mắt tượng bằng cành dương hoặc tay đã chú lực)
3. Tịnh pháp giới chân ngôn
Án lam, tóa ha
(Giúp tịnh hóa toàn bộ không gian nơi an vị tượng)
Tùy vào truyền thống từng tông phái (Tịnh độ, Mật tông, Bắc truyền...), các bài chú và cách thức hành trì có thể thay đổi đôi chút, nhưng đều hướng đến mục tiêu chính là thành kính khai mở trí tuệ nơi hình tượng chư Phật.
Có bắt buộc phải khai quang khi thỉnh tượng Phật?
Trên thực tế, không phải tượng Phật nào cũng bắt buộc phải khai quang theo nghi thức lớn. Với những Phật tử tu tại gia, tâm thành kính và sự hiểu biết đúng pháp mới là điều cốt lõi.
Bạn có thể:
- Tự trì chú khai quang, niệm Phật và tịnh hóa không gian trước khi an vị
- Mời quý Thầy hoặc các bậc tu hành đến thực hiện nghi lễ khai quang nếu có điều kiện
- Quan trọng nhất là giữ tâm thanh tịnh, không xem tượng như “thần linh ban lộc” mà là biểu tượng dẫn dắt mình tu tập, giác ngộ
Một số lưu ý khi khai quang và thờ tượng Phật
1. Không gian thờ cúng phải trang nghiêm và sạch sẽ
Tượng Phật nên được đặt ở nơi cao ráo, tôn nghiêm, yên tĩnh, tránh các vị trí như gần nhà vệ sinh, bếp nấu, phòng ngủ, hoặc nơi nhiều tạp khí. Không gian bàn thờ cần luôn được lau dọn sạch sẽ, tránh bụi bẩn và sự lộn xộn.
2. Không thờ chung tượng Phật với các vị thần tài – thổ địa
Việc thờ tượng Phật cần phân biệt rõ ràng, không nên thờ chung với Thần Tài – Thổ Địa hoặc các vị thần mang tính cầu tài – hộ mệnh. Tượng Phật biểu trưng cho sự giác ngộ, nên được đặt ở vị trí cao hơn, thể hiện sự tôn kính tối thượng.
3. Chỉ khai quang khi thực sự cần thiết
Không phải tượng nào cũng nhất thiết phải khai quang long trọng. Với những Phật tử tu tại gia, nếu không có điều kiện mời chư Tăng khai quang, có thể tự trì chú, niệm Phật, tụng kinh và an vị tượng với tâm thành. Điều quan trọng nhất là giữ gìn giới – định – tuệ trong đời sống hàng ngày.
4. Không di chuyển tượng sau khi đã an vị và khai quang
Tượng Phật sau khi khai quang và an vị nên được giữ cố định vị trí. Nếu buộc phải di chuyển, gia chủ cần làm lễ xin phép chư Phật, trì chú và khấn nguyện cẩn thận trước khi thay đổi chỗ đặt tượng.
5. Khi chưa khai quang, không nên trưng bày tượng Phật như vật trang trí
Nếu tượng chưa khai quang và chưa có ý định thờ cúng ngay, cần bảo quản nơi trang trọng, tránh để ở nơi thấp, ẩm thấp, hoặc dùng làm vật trang trí không đúng mục đích tâm linh.
6. Giữ tâm thanh tịnh, hành trì đều đặn sau khi thỉnh tượng
Sau khi an vị tượng Phật, nên duy trì thói quen tụng kinh, trì chú, niệm Phật hoặc thiền định tại không gian thờ cúng. Đây chính là cách làm cho tượng Phật trở nên linh thiêng và phát huy năng lượng giác ngộ trong chính tự thân người thờ.
Việc hiểu và thực hành đúng chú khai quang tượng Phật không chỉ giúp tượng trở thành pháp khí linh thiêng mà còn là cơ hội giúp người thờ cúng hướng tâm về sự giác ngộ và thanh tịnh. Dù thực hiện nghi lễ đơn giản hay trang trọng, điều quan trọng nhất vẫn là tấm lòng chân thành và sự tu tập đúng chánh pháp.
